17 Mayıs Cuma gününden herkese merhaba.Pareto Sürdürülebilirlik&nbsp;bültenimizde bu hafta, sürdürülebilir şehirlerde yüksek binaların varlığını, önemini ve etkisini masaya yatırıyoruz. Bu alanda yarım asırdır faaliyet gösteren, dünyanın en saygın STK'larından Yüksek Binalar ve Kentsel Habitat Konseyi&nbsp;(CTBUH) tarafından İstanbul'da organize edilen uluslararası konferansın yansımalarını CTBUH Türkiye Temsilcisi İlayda Özer ile söyleşimizden okuyabilirsiniz.&nbsp;Ayrıca bu hafta, Gökçe Gülcüler'in GYİAD Sürdürülebilirlik Zirvesi&nbsp;izlenimlerini; iklim ve çevresel etkilerle zirveyi gören kakao fiyatlarındaki sert dalgalanmaları; temiz enerji, iklim teknolojileri ve sürdürülebilirlik başlığı altındaki en güncel gelişmeleri de okuyabilirsiniz.&nbsp;Ne zaman?&nbsp;Tarımdan enerjiye, kozmetikten turizme pek çok farklı sektörden sürdürülebilirlik haberleri, geniş bir perspektiften, uzman analizleriyle her cuma e-posta kutunuzda.İyi okumalar.Hüseyin

Tarımdan enerjiye, kozmetikten turizme geniş bir perspektiften, uzman yorumlarıyla sürdürülebilirlik haberleri.

Pareto Sürdürülebilirlik

Artan nüfus ve sınırlı alanlar nedeniyle artık daha fazla önemsenen yüksek binalar, şehirlerde sürdürülebilir yaşamı destekliyor mu? Bu alanda neler yapılıyor ve yapılabilir? GYİAD Sürdürülebilirlik Zirvesi'nden notlar.

🏙️ Yüksek binalar, Zirve notları

Daimi olmak.Hem birey hem de tür olarak varlığımızı sürdürmek ve yaşamı korumak en temel içgüdülerimizden. Ama benimsediğimiz yaşam tarzı ve iş yapış biçimleri gezegenimizi ve içinde yaşayanları tam aksi bir duruma sürüklüyor.&nbsp;İklim değişikliğinden gelir dağılımındaki adaletsizliğine, cinsiyet eşitsizliğinden temiz su kaynaklarına erişime, iç içe geçmiş çok katmanlı bir sorunlar yumağının içinde her geçen gün yaklaşan bir son kullanma tarihine doğru ilerliyoruz.Ancak çözümsüz değiliz. Durumu tersine çevirmek için hâlâ yapabileceklerimiz var. Özellikle de etki alanı bireylere göre çok daha geniş olan iş dünyasının sürdürülebilir kalkınma amaçlarına ulaşmak için üstlenebileceği roller çok önemli.Pareto Sürdürülebilirlik&nbsp;bülteni, Birleşmiş Milletler'in 2015 yılında, 2030'a kadar önceliklendirmeye karar verdiği 17 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi'nden yola çıkarak çevresel, sosyal ve ekonomik perspektiften sürdürülebilirlik kavramını odak noktasına koyuyor.&nbsp;Ne zaman?&nbsp;Tarımdan enerjiye, kozmetikten turizme pek çok farklı sektörden sürdürülebilirlik haberleri, geniş bir perspektiften, uzman analizleriyle her cuma e-posta kutunuzda.

Tarımdan enerjiye, kozmetikten turizme pek çok farklı sektörden sürdürülebilirlik haberleri, geniş bir perspektiften, uzman analizleriyle her cuma e-posta kutunuzda.

🌳 Oishii'nin çilekleri, alglerin yetenekleri

İş dünyası hakkında yayımlanan makaleler ve yayınlar

İş Dünyası

Sosyal farkındalık hakkında yayımlanan makaleler ve yayınlar

Sosyal Farkındalık

Dünya’nın gidişatına dair insanlığın omuzlarındaki sorumluluk giderek artıyor. Devletlerden bireylere herkesin, sanattan tarıma her sektörde üzerine düşeni yapması şart. Tam da bu nedenlerle sürdürülebilirlik konusunu bireysel, toplumsal, çevresel yönlerden irdeleyen bir zirveyi geride bıraktık.Peki <a fr-original-style="" href="https://www.gyiadsurdurulebilirlikzirvesi.com/index.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">GYİAD Sürdürülebilirlik Zirvesi'nden</a> bize neler kaldı?<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neler duyduk?&nbsp;</h2>Zirve, Genç Yönetici ve İş İnsanları Derneği (GYİAD) Başkanı Mustafa Özer'in açılış konuşmasıyla başladı. Birleşmiş Milletler raporuna göre, eğer acil önlemler alınmazsa dünya 3 derece ısınacak ve bu da 5.6 kat daha fazla kuraklık, yeni kardiyovasküler hastalıklar, hava kalitesinde bozulma, aşırı sıcaklık ve hatta Amazon ormanlarının yok olması gibi ciddi sorunlara yol açacak.Sürdürülebilir dünya:&nbsp;TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Girişimcilik ve Gençlik Yuvarlak Masa Başkanı Dr. İzel Levi Coşkun, durumu çarpıcı örnekler ve istatistiklerle anlattı. Sınırlı kaynaklara sahip dünyamızda sınırsız büyüme peşindeyiz. Tüketim yerine tasarruf yapmamız, sadece cari açığı değil etik açığımızı da değerlendirmemiz gerekiyor. Artık mesele dünyanın en iyisi olmak değil, dünya için en iyisi olmak.Sürdürülebilir başarı:&nbsp;Yazar Mümin Sekman, sürdürülebilir başarının karakter, kabiliyet ve kariyer&nbsp;üçgeninin oluşmasıyla mümkün olduğunu anlattı. Sürdürülebilir başarı “-saydıcı” olmaktansa “rağmenci” olmaktan geçiyor.&nbsp;Bir örnekle açıklamak gerekirse Aziz Sancar’ın "Annem, babam okuma-yazma bilseydi ben bilim insanı olabilirdim" demeyi tercih etmesindense, "Mardin’in bir köyünde doğarak başladığım hayatımdaki tüm zorluklara rağmen bilim insanı oldum"&nbsp;demesi tam bir “rağmencilik” örneği.Sürdürülebilir sistem:&nbsp;Eğer bireylerden değil sistemsel başarıdan bahsediyorsak doğada var olan <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/muminsekmanofficial/reel/CvxgNhGAEdF/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Pareto ilkesi</a> ve ortalamaya dönüş yasalarını dikkate almamız gerekir. Yani Pareto’nun dediği gibi bir toplumun başarısını yüzde 20'lik kesim sağlar. Ve herhangi bir konu maksimum değerine ulaştıysa bir sonraki değer muhakkak bu maksimum değerin altında kalacaktır. Ortalamaya dönüş eğilimi hayatın gerçeklerinden biridir. Bu iki kavram sayesinde kurduğumuz sistemlerde gerçekçi beklentiler oluşturabilir ve başarı hesabını daha doğru yapabiliriz.Doğada var olan temel yasaların hayatın her yerinde benzer şekilde çalıştığını belirterek boşuna üniversite okuduğuna dair serzenişte bulunan dostlara selamımı iletiyorum.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dedikodu molası:&nbsp;"Hayvanlar İçin Sürdürülebilir Yaşam" konuşmasında ortam epey hararetlendi. Seyircilerden gelen sorular bence tam yanıt bulamadı. Meryem Ekşioğlu, sürdürülebilirlik konuşurken neden katılımcıların sadece hayvansal gıdalardan oluşan bir kahvaltıda ağırlandığını sorgulattı. Soru soran, gerginlik yaratan, cesur dinleyiciler her etkinliğe lazım. Bakalım Meryem sayesinde sürdürülebilirlik etkinliklerindeki ikramlar hem yiyenlerin sağlığı için hem de dünya için daha sürdürülebilir olacak mı?</li></ul>Sürdürülebilir beslenme:&nbsp;GYİAD Sürdürülebilirlik Çalışma Grubu Eş Başkanı&nbsp;Melis Topal’ın moderasyonunu yaptığı, konuşmacıların ezber bozan ifadelerle yer aldığı panel epey keyifliydi.Doğru bildiğimiz beslenme alışkanlıkları sürekli değişirken, üç ana ve üç ara öğün beslenme şeklinden kendimizi saatlerce aç bıraktığımız yeme alışkanlıklarına dönmeye çalıştığımız, kendi coğrafyamıza ait olmayan birçok gıdayı günlük diyetimize dahil ettiğimiz günümüzde sürdürülebilir beslenmeden ne anlamalıyız?&nbsp;Formeo Doya Doya Yaşam Kurucu Ortağı Elvan Odabaşı, esas intoleransın glütene değil şehir hayatına karşı oluştuğundan, şehirlerdeki kirlenme ve stres temelli olarak vücutlarımızda gıda intolerasının ortaya çıktığından ve Mezopotamya kültürüne saygı duyarak lokal gıdalarla beslenme alışkanlıklarımızı şekillendirmemizin öneminden bahsetti. Komşusu açken tok yatmayı kabul etmeyen Anadolu kültürü bugün şehirleşmeyle gıda yoksulluğunu ve yoksunluğunu görmezden geliyor. &nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bu düzeni kim değiştirecek?</h2>Herkes için sürdürülebilir beslenme ancak tüketicinin bilinçle tercih yapması ve komşusunun midesini de düşünmesi ile mümkün.Sürdürülebilir gıda üretimi:&nbsp;Peki neden yurt dışına gittiğimizde yediğimiz kruvasanlar, Türkiye’deki poğaçalar kadar karnımızı şişirmiyor? Atalık tohumun önemi ve buğday üretimindeki kalite standartlarının düşmesi, kontrollerin olması gerektiği gibi yapılmaması Türkiye’de gıda rahatsızlıklarını artırmış durumda.&nbsp;Öyle ki gıda ihracatında Türkiye riskli ülkeler listesine girmeyi başarmış. Muhtaroğlu Holding Dış Ticaret Direktörü ve Sürdürülebilirlik Lideri Melis Muhtaroğlu da esas suçun çocukluğumuza kokusu sinen sıcak ekmeklerde değil hammadde üretimindeki kalite açığında olduğuna işaret etti.&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(184, 233, 134); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(184, 233, 134); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Zirvedeki kadın konuşmacı oranı %40</h2></blockquote>Sürdürülebilirlik ve sanat:&nbsp;Bu iki kavram hangi bağlamda buluşuyor? Oyuncu Mert Fırat, panelin konuşmacılarından biriydi. Sanat, toplum içinse eğer sanatın varlığı her anlamda sürdürülebilirliğin gelişimine de katkı sağlıyor diyebilir miyiz? Bazen evet. Öte yandan çevresel ve finansal sürdürülebilirlik olmazsa da sanatın yaşama ihtimali kalmıyor. Pandemi döneminde bu zorluğu tüm sanat dünyası deneyimledi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">O zaman dans&nbsp;</h2>Masis Aram Gözbek sürpriz yapıp sahneye çıktı. Kaşla göz arasında katılımcılara çoksesli koro deneyimi yaşattı. El kol koordinasyonumuz karıştı, çok güldük. Salondaki entropi artışı herkese iyi geldi.&nbsp;Boğaziçi Caz Korosu ile iyice yaygınlaşan farklılıkların birarada nasıl bir zenginlik oluşturduğunu yansıtan koro müziği, çok yaşasın!Kariyerde sürdürülebilirlik:&nbsp;Kapanışa bu etkinliğe davetlisi olarak katıldığım Sertaç Doğanay ile geçtik. Kariyerde sürdürülebilirlik dediğimizde aklımıza ne geliyor?&nbsp;Dünya Ekonomik Forum’un <a fr-original-style="" href="https://www3.weforum.org/docs/WEF_Future_of_Jobs_2023.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Geleceğin Meslekleri raporunda</a> Linkedin’de en hızlı büyüyen 10 iş ilanının üç tanesi şunlar: Sürdürülebilirlik analisti, sürdürülebilirlik sorumlusu ve sürdürülebilirlik yöneticisi.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://economicgraph.linkedin.com/content/dam/me/economicgraph/en-us/global-green-skills-report/global-green-skills-report-pdf/li-green-economy-report-2022.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Global Green Skills Raporu</a> ile artık Yeşil Beceriler ve Yeşil Meslekler kavramları iş hayatına girdi. Yenilenebilir enerji alanında ise <a fr-original-style="" href="https://temizenerji.org/2024/03/25/rapor-yenilenebilir-enerji-10-milyon-yeni-is-yaratacak/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">10 milyon yeni iş tanımı</a> göreceğiz. Pek tabii bu yenilikler beraberinde Sürdürülebilir Teknoloji’yi de getiriyor.Günün son konuşması olan&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.carbongate.io/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Carbon Gate</a> sunumunu maalesef kaçırdım. Birleşmiş Milletler tarafından Genç Liderler için seçilen, YGA liderlerinden Okan’ın hikayesini <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=e5zCglVWzDs" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">şuradan</a> dinledim. Bu arada yatırım turuna çıkmışlar. Dilerim ki etki girişimcilerinin yolu bereketli olsun.&nbsp;Dört bir yönüyle sürdürülebilirlik konuşmaya devam...

Sürdürülebilirlik konusunu bireysel, toplumsal, çevresel yönlerden irdeleyen GYİAD Sürdürülebilirlik Zirvesi'nden bize neler kaldı?

GYİAD Sürdürülebilirlik Zirvesi'nden notlar

Dünya nüfusun yaklaşık&nbsp;yüzde 75'in yaşadığı şehirler&nbsp;ve şehirlerin temel dokusunu oluşturan binalar, sürdürülebilir bir yaşam için çok kritik öneme sahip.&nbsp;Çevreci, kaynakları verimli kullanan, bulunduğu habitata minimum zarar veren (hatta mümkünse hiç zarar vermeyen) binalar yapmak için inşaat sektörü başta, yüzlerce sektöre önemli sorumluluklar düşüyor. Sektörler kadar regülasyonlarla bu alandaki sürdürülebilirliği sağlayabilecek devletlerin etkisi de yadsınamaz.İstanbul gibi metropollerde artan nüfus ve iş hayatının ihtiyaçlarının karşılanmasında ise yüksek binalar devreye giriyor. Yüksek binaların sayısı arttıkça bu konu üzerinde politika üretme ihtiyacı da devreye giriyor. ABD'de kurulduğundan beri yarım asırdır bu alanda faaliyet gösteren Yüksek Binalar ve Kentsel Habitat Konseyi (CTBUH), şehirlerin sürdürülebilirliğiyle ilgili dünyanın önde gelen kâr amacı gütmeyen kuruluşlarından biri.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/4/4/1715901768268.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.01" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sürdürülebilir şehirler için çalışıyor</h2>CTBUH, artan kentsel yoğunluğun ve dikey büyümenin, özellikle kitlesel kentleşme ve iklim değişikliğinin dünya çapında artan etkileri karşısında sürdürülebilir ve sağlıklı şehirlerin nasıl desteklenebileceğini araştırıyor. Bu kapsamda yüksek binaların tasarımı, güvenliği, sürdürülebilirliği ve şehir planlamasındaki etkilerini anlamak, bu alanda bilgi paylaşmak, profesyonelleri eğitmek, sürdürülebilir şehirlerin inşasına katkıda bulunmak adına yoğun çalışmalar yürütüyor.&nbsp;Her yıl dünyanın farklı bir şehrinde zirve organize eden CTBUH'in 2024 yılındaki etkinliği İstanbul'da düzenlendi. Etkinlik, CTBUH'in ilkini geçen yıl Frankfurt’ta düzenlediği Avrupa merkezli bölgesel konferansların ikincisiydi.&nbsp;Dünyanın dört bir yanından uzman katılımcıların, sivil toplum kuruluşlarının ağırlandığı; bilgi, deneyim ve iyi örneklerin paylaşıldığı zirve büyük ilgi gördü. Biz de CTBUH Türkiye temsilcisi ve &nbsp;CTBUH Konferansı'nın ana sponsorluğu üstlenen markalardan Turner International'ın Genel Müdür Yardımcısı İlayda Öner ile kısa bir söyleşi yaptık.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/4/4/1715862155106.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.78" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; CTBUH TR Temsilcisi ve Turner International Genel Müdür Yardımcısı İlayda Önerİnşaat sektörünün sürdürülebilir bir dünya için önemi ne sizce?İnşaat sektörü, sürdürülebilirlikte küresel ve kilit bir rol oynuyor. Dünyadaki GSMH'nin yaklaşık olarak %13’ne tekabül ediyor ve 2.0 iş tekrarı (%50 verimlilik) ile dünyadaki kaynak tüketimini önemli ölçüde etkiliyor.&nbsp;Bu sektörün faaliyetleri, tasarım sürecinden bina inşasına geniş bir yelpazede yüzlerce sektörü etkiliyor ve her adım ciddi çevresel sonuçlar doğuruyor. Bu etkileri azaltma çabaları da karbon emisyonlarını düşürmeye, enerji verimliliğini artırmaya ve kaynak döngüselliğini benimsemeye odaklanıyor.&nbsp;Dünya Yeşil Bina Konseyi'nin "Net Sıfır Karbon Hedefi" gibi önemli girişimleri, 2050 yılına kadar tüm yeni binaları ve mevcut yapıların yeşil bina standartlarına göre tadilatlarının tamamlanarak işletme sürecini de hesaba katan karbon sıfır yapılar hâline getirmeyi hedefliyor. Bu girişim, sadece çevresel etkiyi azaltmakla kalmayıp aynı zamanda ekonomik büyümeye ve sosyal eşitliğe katkıda bulunan sürdürülebilir uygulamalara doğru daha geniş bir geçişi de vurguluyor. BM'nin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ile uyumlu bu uygulamalar, halk sağlığını iyileştirme, temiz enerjiyi teşvik etme ve sürdürülebilir kentsel toplulukları destekleme gibi küresel hedeflerden oluşuyor.&nbsp;Tüm bu dönüştürücü çabalar, inşaat sektörünün çevresel sürdürülebilirlik ve kentleşme gibi ikili zorluklara etkin bir şekilde yanıt vermesi için kritik önem taşıyor.Yüksek binaların, sürdürülebilirlik ve çevre politikalarına uyum süreçlerini nasıl değerlendirirsiniz?Yüksek yapılar, bir yandan kentsel büyümeyi simgelerken diğer yandan sürdürülebilirlik ve çevre politikaları ile uyum konusunda zorlukları ve fırsatları da beraberinde getiriyor. Yüksek yapıların tasarım ve inşasında sürdürülebilir uygulamaların benimsenmesi, özellikle bu yapıların yaygın olduğu kentsel alanlarda çevresel etkileri azaltmak için hayati önem taşıyor. Yeşil bina standartları ve teknolojilerinin entegrasyonu, enerji verimli sistemler ve sürdürülebilir malzemeler kullanımı gibi yenilikçi stratejiler son derece kritik.&nbsp;İstanbul'daki CTBUH Avrupa Konferansı'nda neler ön plana çıktı?Geçen ay İstanbul'da düzenlenen 2024 CTBUH (Yüksek Binalar ve Kentsel Habitat Konseyi) Avrupa Konferansı, bu alanda yüksek yapıların kentsel sürdürülebilirlikteki önemini her açıdan vurguladı. Dikey kentleşme ve yüksek bina verimliliğindeki ilerlemelerin sergilendiği konferans, gökdelenlerin kentsel yayılımı azaltma, kişi başına enerji kullanımını düşürme ve yoğun nüfuslu alanlarda yaşanabilirliği artırma rollerini hatırlattı. Böylece, kaynaklar açısından daha verimli, dayanıklı ve çevresel olarak uyarlanabilir, kentsel gelişimi teşvik eden, küresel sürdürülebilirlik hedefleri ile uyumlu bir yaşam alanları mümkün olabilir.Son olarak, Türkiye'de yeşil binalar ve sürdürülebilir şehirler için yasal mevzuatlar hakkında neler söylemek istersiniz?Türkiye'de yeşil binalara ve sürdürülebilir şehirlere ilişkin yasal çerçeve, küresel sürdürülebilirlik standartları ve uygulamalarıyla uyum sağlamayı hedefleyerek gelişiyor. Enerji verimliliğini ve çevrenin korunmasını teşvik eden yasa ve yönetmelikler mevcut olsa da, daha kapsamlı ve uygulanabilir yeşil bina mevzuatına olan ihtiyaç ortada.&nbsp;Sürdürülebilir kentsel kalkınmaya yönelik çaba, yenilenebilir enerji teknolojilerinin entegrasyonu, atıkların azaltılması ve bina uygulamalarında su tasarrufu gibi girişimlerle destekleniyor. Ancak, yeşil bina ve sürdürülebilir şehir gelişimini gerçek anlamda ilerletmek için, Türkiye bu düzenlemelerin, yeşil teknolojilerin benimsenmesine yönelik daha sıkı uygulama mekanizmaları ve teşvikler içerecek şekilde geliştirilmesinden yararlanabilir.&nbsp;Bu, yeni binalar için zorunlu sürdürülebilirlik sertifikaları, mevcut yapıların güçlendirilmesi için daha fazla destek ve geliştiricilerin ve ev sahiplerinin sürdürülebilir çözümlere yatırım yapmaları için mali teşvikler gibi alanlardaki potansiyel iyileştirmeleri içeriyor. Yasal çerçevenin bu yönde genişletilmesi, Türkiye'yi daha dayanıklı, enerji verimli ve çevre dostu kentsel çevreler yaratma hedeflerine doğru yönlendirebilir.

Sürdürülebilir şehirler için yüksek binaların rolü ve önemi, İstanbul'da düzenlenen Yüksek Binalar ve Kentsel Habitat Konseyi (CTBUH) Avrupa Konferansı'nda tartışıldı. CTBUH Türkiye Temsilcisi İlayda Öner ile daha yaşanabilir şehirler ve yüksek binalar üzerine konuştuk.

Sürdürülebilir şehirler ve yüksek binalar İstanbul'da mercek altına alındı

2024’ün başından bu yana sert iniş-çıkışlarıyla pek çok kez gündeme damgasını vuran kakao, bir kez daha gündemde. Üretici ülkelerdeki iklimsel ve çevresel faktörlerin etkisiyle tarihî zirveye ulaşmasının ardından fiyatlar, son 1 ayda sert bir şekilde geriledi.Kakao fiyatları, bu yıl yaşadığı sert iniş-çıkışlarla emtia piyasasının odak noktalarından biri hâline geldi. 2024’ün başından Nisan ayı ortalarına kadar değerini üçe katlayan kakaonun ton başına fiyatı, geçen ay 11 bin 722 dolara ulaşarak tarihî zirveyi gördü. Nisan ayının sonundaki 2 haftalık rekor düşüşle&nbsp;kakao fiyatları 7 bin 200 dolara kadar çekildi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İklim ve çevre etkisi rekor getirmişti</h2>Kakaodaki rekor fiyat, esasen kakao yetiştirilen bölgelerde bu sene görülen olumsuz hava koşulları, yağış artışı, güçlü mevsim rüzgarları ve bitki hastalıklarından kaynaklanmıştı. Kakao ağaçlarının ölmesine neden olan CSSVD virüsü de mahsulü olumsuz etkileyen faktörler arasında yer almıştı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ne olacak?</h2>Analistler, kakao arzının yeniden artmaya başlayacağını, bu durumun fiyatları düşüreceğini, ton başına fiyatta görülen düşüşün ise yavaş yavaş dengeleneceğini öngörüyor.

Kötü hava şartları ve bitki hastalıklardan darbe yiyen kakao üretimi nedeniyle zirveye çıkan fiyatlar, tarihî düşüşlerle yeniden dengelendi. 

Kakao krizi şimdilik teğet geçti

Yetiştirdikleri lüks çilek ve çeri domateslerle son zamanlarda adını giderek daha sık duyduğumuz ABD merkezli dikey tarım şirketi Oishii, geçen ay B serisi finansman turunu 134 milyon dolar gibi rekor bir yatırımla kapattı. Bu denli büyük bir yatırım, Aerofarms gibi büyük iflasların yaşandığı, yatırımcıların heyecanını büyük oranda yitirdiği bir sektör için yeni bir umut ışığı oldu.Japon telekomünikasyon firması NTT liderliğindeki yatırım turuna Bloom8, McWin Capital Partners, Mizuho Bank, Japan Green Investment Corporation for Carbon Neutrality ve robotik şirketi olan Yaskawa Electric Corporation gibi firmalar da katıldı. Özellikle Yaskawa’nın yatırım yapmış olması önemli çünkü Oishii üretim ve hasat sürecinde robotlardan–ve yapay zekadan– sıkça faydalanan bir girişim.Bu yeni finansman ile Oishii, dağıtım ağını genişletmeyi, güneş enerjisiyle çalışan yeni bir tesis açmayı, robotik alanında güçlenmeyi ve enerji tasarrufunu sağlayacak yeniliklere yatırım yapmayı planlıyor. <img src="https://images.aposto.com/2024/4/4/1714687233107.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.80" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"> </h2><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dikey tarımın anavatanı&nbsp;</h2>Dikey tarım, Japonların 80’li yıllarda geliştirmeye başladığı bir teknoloji. Peki neden Japonya?Bilindiği gibi Japonya adacıklardan oluşan, dağlık bir ülke. Bu yüzden de milyonlarca insanın yaşaması ve düz arazilerde büyük ölçekte tarım yapılması için pek de ideal bir coğrafya değil. Hatta origami adlı kağıt sanatı bile bu yüzden katlama üzerine kurulu. Yani dikey tarım teknolojisinin anavatanının Japonya olması hiç de şaşırtıcı değil. &nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Oishii’yi benzersiz kılan ne?</h2>Amerika’da 2010’lardan itibaren yükselişe geçen ve birçok yatırımcının gözdesi olan dikey tarım sektörü, bugüne dek teknolojisini geliştirirken genelde bunun yan ürünü olarak yeşillik yetiştiren firmalarla dolup taştı.&nbsp;Tabii paranın bol olduğu dönemde ana hedef, teknolojiyi bir an önce geliştirmek olduğu için de bu yeşilliklerin getirisi çok da önemli değildi. Yeşilliklerin kısa üretim döngüleri sayesinde çok daha hızlı veri toplanıp, sürekli iyileştirmeler yapılabiliyordu. Ancak ne zaman ki bu sektör yatırımcıların gözbebeği olmayı bıraktı, o anda hızlıca iflasa sürüklenen firmalara şahit olduk. Oishii hariç!&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden mi? Aynı döngüyü Japonya, Amerika’dan 10 sene kadar önce yaşadığı için, Oishii kurucuları ABD'de yaşanacak <a fr-original-style="" href="https://agfundernews.com/learning-from-japans-mistakes-oishii-ceo-hasnt-spent-a-dime-on-leafy-greens-as-ultra-premium-strawberries-thrive" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">iflasları öngörmüştü</a>.&nbsp;</li></ul>Oishii nedir?&nbsp;2016 yılında kurulan Oishii, dünyanın en büyük “berry” (çilek, çeşitli yemişler, domates) dikey tarım şirketini yaratmak üzere yola çıkan bir girişim. Şu anda Omakase Berry (çilek), Koyo Berry (çilek) ve Rubi domates gibi özel türleri lezzet ve doku açısından en optimize hâlde yetiştirip, ABD’nin New York ve Texas eyaletlerinde bulunan Popup Grocer, FreshDirect ve Whole Foods Market gibi premium kanallarda satışa sunuyorlar.&nbsp;Premium derken, sahiden öyle: Ürünlerinin adet satış fiyatı 5 doları&nbsp;buluyor! Daha doğrusu buluyordu. Artan verimlilik sayesinde bugün adet fiyatını 2,5 dolara kadar indirebilmişler. Market kanallarının yanı sıra özellikle Michelin yıldızlı restoranlar tarafında da iyi bir dağıtım ağları mevcut.&nbsp; <img src="https://images.aposto.com/2024/4/4/1714687116082.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.78" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Oishii'nin CEO'su Hiroki Koga, Jersey City'deki "dünyanın en büyük dikey çilek çiftliği"nde. Japon girişimci Hiroki Koga tarafından kurulan Oishii’yi kurulduğu andan itibaren özel kılan da bu.&nbsp;Neden farklı? Oishii, diğer dikey tarım firmaları gibi tarlada yetişen maruldan biraz daha pahalı bir marul üretip fiyat rekabetine girmektense, berry alanına yönelip, ürünlerini en lezzetli ve en kârlı hâle getirmeye çalışıyor. Üretimde kullandıkları robotlar ve topladıkları dijital veriler sayesinde üretim süreçlerini iyice optimize eden şirket, 2019’dan bu yana aynı alan içerisinde yaptıkları berry üretimini 100 kat artırmış durumda.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dikey tarımın geleceği ve engeller</h2><a fr-original-style="" href="https://www.statista.com/statistics/487666/projection-vertical-farming-market-worldwide/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Statista’nın 2022’de yayımladığı rapora göre</a>, dikey tarım sektörünün 2032 yılına kadar 35,3 milyar dolarlık bir hacme sahip olması bekleniyor.&nbsp;Charleston Sebze Araştırmaları Laboratuvarı’ndan bitki patolojisti Dr. Kai-Shu Ling, dikey tarım teknolojisinin hızla yükselmesine karşın, önümüzdeki 10 sene içerisinde geleneksel tarıma göre halen oldukça küçük bir pazar payına sahip olacağını <a fr-original-style="" href="https://www.climateforesight.eu/articles/is-the-future-of-farming-vertical/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">düşünüyor:</a><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(184, 233, 134); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(184, 233, 134); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Sektörün nasıl ve ne hızda büyüyeceğini kestirmek şu an için zor fakat inanıyorum ki dikey tarım sektörü yaklaşık on sene içerisinde Amerika’daki yeşil yapraklı bitki üretiminin %50’sine; çilek ve domates gibi küçük meyvelerin üretiminin de yaklaşık %5'ine sahip olabilir.” &nbsp;</blockquote>Engeller:&nbsp;Şu an için sektörün önünde enerji verimliliğinden sonra en büyük engel verimsiz tozlaşma. Ne yazık ki arılar dikey tarım alanlarında rahatça gezinemiyor. Kullanılan yapay ışıklar yön duygularını <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/future/article/20230106-what-if-all-our-food-was-grown-in-indoor-vertical-farms" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">köreltiyor</a>. Birçok firmanın yeşillik üretmeye çalışmasının nedeni de bu, çünkü yeşillik üretiminde tozlaşma gerekli değil.&nbsp;Oishii’nin yetiştirdiği çilek ve domatesler ise ya arıya ya da manuel tozlaşmaya muhtaç. Ancak manuel tozlaşma ölçeklenebilir bir şey değil. Bu nedenle Oishii bugün arıları nasıl kullanabileceğine dair yoğun bir AR-GE sürecine girişmiş <a fr-original-style="" href="https://agfundernews.com/learning-from-japans-mistakes-oishii-ceo-hasnt-spent-a-dime-on-leafy-greens-as-ultra-premium-strawberries-thrive" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">durumda</a>.

Ardı ardına iflaslarla sarsılan dikey tarım firmaları arasında bir tanesi, yakın zamanda aldığı 134 milyon dolarlık rekor yatırımla umut ışığını yaktı. 5 dolarlık çilekleriyle meşhur olan Oishii'nin başarısının sırrı.

Tanesi 5 dolara çilek olur mu? Oishii'ye göre olur 

Nedir? Fotosentez ve karbon yakalama denince akla ilk olarak ağaçlar geliyor. Ancak iklim kriziyle mücadelede karadaki bitki ve ağaçların toplamı kadar karbon emebilen bir başka müttefikimiz daha var: Algler!Bu aralar bir grup girişimci, algleri ve siyanobakterileri endüstriyel olarak üretmenin yollarını araştırıyor. Böylece büyük ölçekte karbonu tutmak ve bundan yeni malzemeler üretmek, hatta tarımda kullanmak için çözümler arıyorlar.Nasıl?&nbsp;World Fund'dan Nadine Geiser bunun nasıl olabileceğini şöyle anlatıyor:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(184, 233, 134); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(184, 233, 134); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Siyanobakteriler atmosferdeki karbondioksiti (CO2) yakalama ve fotosentez yoluyla biyokütleye dönüştürme yeteneğine sahiptir. Enerji santralleri, çimento ve çelik fabrikalarından kaynaklanan CO2 emisyonlarını tutmada kullanılan siyanobakteriler için endüstriyel ölçekli fotobiyoreaktörlerden yararlanılır. Tutulan CO2; biyoyakıt üretimi, atık su arıtımı gibi uygulamalarda kullanılabilecek biyokütleye dönüştürülür."</blockquote>İstatistikler: Yaklaşık olarak 2 ton CO2 yakalamak için 1 ton alg yetiyor. Algler, karada yetişen bitkilerden 50 kat daha hızlı büyüyebiliyor ve alg yetiştiriciliği karasal yeşilliklerin kapladığı alandan çok daha küçük bir kısımda yapılabiliyor.&nbsp;Kim?&nbsp;Küresel ölçekte, karbon yakalamada kullanılan mikroalgler üzerine çalışan 15'in üzerinde şirket var. Bunların başında Danimarka merkezli Algiecel ve yeni nesil mikroalg yetiştirme sistemlerinin öncüsü İsrail merkezli Omaiko geliyor.

Fotosentez ve karbon yakalama denince akla ilk olarak ağaçlar geliyor. Ancak iklim kriziyle mücadelede karadaki bitki ve ağaçların toplamı kadar karbon emebilen bir başka müttefikimiz daha var: Algler!